CÁCH LÀM TEST ACID ACETIC VÀ TEST SCHILLER

MỤC TIÊU
1. Thực hiện được tets acid acetic và test Schiller đúng kỹ thuật.
2. Nhận định được tổn thương CTC qua test acid acetic và test Schiller.
3. Nhận thức được tầm quan trọng của việc làm test acid acetic và test Schiller.
NỘI DUNG
1. Cơ chế làm test
    Acid acetic có tác dụng làm kết tủa niêm dịch, làm sạch và làm se niêm mạc cũng như vùng tổn thương để nhìn rõ tổn thương (loét hoặc lộ tuyến). Mặt khác acid acetic có tác dụng làm co những mạch máu bình thường để phân biệt với những mạch máu tân tạo bất thường.
    Lớp tế bào bề mặt và lớp giữa của biểu mô lát 1/3 trên âm đạo và CTC ở phụ nữ trong tuổi sinh đẻ, chịu ảnh hưởng của estrogen và progesteron, luôn luôn tổng hợp và chế tiết glycogen. Khi bôi lugol, iod tác dụng với glycogen làm niêm mạc CTC và âm đạo chuyển thành màu nâu sẫm. Sự thay đổi về cấu trúc và hình thái tế bào, sẽ làm lớp bề mặt của âm đạo và CTC không bắt màu.

2. Cách làm test
2.1. Chuẩn bị: dụng cụ và hóa chất:
- Dung dịch acid acetic 3% đựng trong cốc và củ bông thấm nước. Dung dịch lugol 3% và củ bông thấm nước đựng trong cốc;
- Mỏ vịt, panh sát khuẩn, săng và găng tay vô khuẩn.
2.2. Cách tiến hành và đọc kết quả
2.2.1. Test acid acetic
- Sát trùng vùng âm hộ TSM, trải săng vô khuẩn, đi găng tay;
- Đặt mỏ vịt, bộc lộ CTC, quan sát sơ bộ, dùng bông lau sạch khí hư ở bề mặt CTC và cùng đồ, sau đó dùng bông nhúng acid acetic bôi lên bề mặt CTC;
- Quan sát nhanh, bằng mắt thường hoặc qua soi CTC, thời gian trong 1 - 2 phút. Nếu xét thấy vẫn cần quan sát kỹ thêm, thì phải bôi tiếp, vì sau 1 - 2 phút acid acetic hết tác dụng.
- Kết quả sau khi bôi acid acetic toàn bộ niêm mạc CTC sẽ trắng bợt, nếu có tổn thương, lộ tuyến thì hình ảnh sẽ rõ hơn, bờ và nền vết loét sẽ sạch và se lại, lộ tuyến cũng se lại, làm nổi rõ chùm tuyến. Mặt khác nếu tuyến chế tiết nhầy (niêm dịch), thì một phần chất nhầy cũng bị kết tủa trắng đục như những bó nhũ thạch.
    Do bị se đi, có hiện tượng co thắt cục bộ, nên bờ vết loét hoặc đôi chỗ vùng lộ tuyến có thể bị rớm máu tươi.
2.2.2. Test Schiller
    Thường làm test Schiller sau khi đã làm test acid acetic.
- Dùng bông lau sạch CTC và cùng đồ âm đạo, bôi lên bề mặt CTC dung dịch lugol 3%, bôi chậm để niêm mạc ngấm đều;
- Bình thường toàn bộ CTC (trừ lỗ CTC) và thành âm đạo bôi lugol sẽ có màu nâu thẫm và bóng. Kết quả niêm mạc bắt màu iode (+) hay test Schiller âm tính;
- Nếu có ổ loét và lộ tuyến hoặc khối u, hay tổn thương tiền ung thư, thì vùng bôi Lugol sẽ không bắt màu gọi là vùng iode (-) hay test Schiller dương tính (+).