ĐIỀU TRỊ SUY TIM Ứ ĐỌNG Ở TRẺ

GS. Chu Văn Tường


Suy tim là trường hợp tim không còn đủ khả năng cung cấp một lượng máu để đáp ứng nhu cầu của tế bào các mô.

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH SUY TIM Ứ ĐỌNG Ở TRẺ

• Bệnh tim bẩm sinh, thường là bệnh tim có lượng máu đi từ trái sang phải với lưu lượng lớn.
• Bệnh tim mắc phải, hiện nay chủ yếu là bệnh thấp tim.
• Bệnh rối loạn nhịp tim như nhịp nhanh, cơn kịch phát, rung nhĩ, nghẽn tim hoàn toàn.
• Nguyên nhân ngoài tim: bệnh cường năng tuyến giáp, lỗ rò động mạch và tĩnh mạch, bệnh phổi mạn hoặc cấp tính,vv...

TRIỆU CHỨNG SUY TIM Ứ ĐỌNG Ở TRẺ

Dù nguyên nhân nào gây suy tim, bệnh cảnh lâm sàng chung là:
• Bệnh nhi mệt mỏi, tăng cân (do ứ đọng nước trong cơ thể), Triệu chứng của cơ tim: mạch nhanh nhỏ, tim to; tùy theo nguyên nhân, nghe tim có thể nghe thấy tiếng thổi hay tiếng ngựa phi.
• Triệu chứng ứ đọng máu ở phổi: khó thở khi gắng sức, thở thanh và khó, ho, tím tái; nghe phổi thấy ran.
• Triệu chứng của ứ đọng máu ở tĩnh mạch: phù mặt và chân, gan to, phản hồi tĩnh mạch cổ dương tính.
• X quang: tim to.

ĐIỀU TRỊ SUY TIM Ứ ĐỌNG Ở TRẺ

Khi có thể được, điều trị nguyên nhân gây suy tim. Trước mắt, điều trị suy tim.
• Dùng Digitalis để tăng cường sức co bóp cơ tim. Liều lượng tối ưu thay đổi tùy theo bệnh nhân. Nhìn chung:
Liều tấn công: bắt đầu: 0,02 mg/kg (20 microgam) uống hay 0,015 mg/kg (15microgam) tiêm tĩnh mạch trong 8 giờ đầu.
Sau 8 giờ cho liều duy nhất: 0,007 mg/kg (7 microgam) uống hay 0,005 mg/kg tiêm.
8 giờ sau, lại cho uống hay tiêm tĩnh mạch một lần.
Khi có suy thận, giảm liều Digitalis còn 2 microgam/kg.
Đối với trẻ sơ sinh dưới 2.500g, cho liều tấn công lúc đầu 0,012 mg/kg - 0,015 mg/kg (12-15 microgam/kg). Trong thời gian điều trị, cần theo dõi bệnh nhi.
Trường hợp suy tim kèm huyết áp hạ hay không đáp ứng với Digitalis, có thể dùng Dopamin 5-10 microgam/kg/1 phút (tiêm truyền tĩnh mạch); hoặc Isoproterenon 0,01 microgam/kg/1 phút.
• Dùng thuốc lợi tiểu (xem bảng 5.1).

Tên thuốc

Liều lượng

Chống chỉ định

Tác dụng phụ

Cơ chế tác dụng

Furosemid

Tĩnh mạch; lmg/kg/lần
Uống; 2-3mg/kg/ngày

Vô niệu

Giảm thể tích máu

Ngăn cản tái hấp thu CL- ở vòng Henlê

Acid ethacrinic
(Edecrin)

Tĩnh mạch: lmg/kg/liều.
Uống: 2-3mg/kg/ngày

 

 

 

Hydro chloroihiíEid

Uống; 2-3mg/kg/ngày

 

Tăng acid uric máu

Ngăn tái hấp thu Na+ ở vòng Henlê

Spironolacton

Uống; l-3mg/kg/ngày

 

Suy thận

Ngin bài tiết K4 và tái hấp thu Na+ ở ống thận

• Chăm sóc:
-   Nằm nghỉ không hoạt dộng: nằm nghỉ tại giường, đầu cao.
-   Cho thở oxy.
-   Ăn theo chế độ ăn nhẹ, ít muối nếu phù nhiều.
-   Nếu bệnh nhi vật vã, sợ hãi thì cho thuốc an thần (Gardenal, Seduxen).