SƠ CỨU NẠN NHÂN BỊ ĐIỆN GIẬT
1.1. Đại cương
Điện giật xảy ra do không tôn trọng chế độ an toàn điện, chạm vào vật dễ dẫn điện trong sinh hoạt, lao động sản xuất. Điện giật là một tai nạn thường gặp, nạn nhân phải được khẩn trương cấp cứu tại chỗ, đúng kỹ thuật mới có hy vọng cứu được. Sau khi cấp cứu tim đập lại và tự thở được, phải chuyển nạn nhân đến cơ quan y tế có đủ điều kiện tiếp tục theo dõi, điều trị các biến chứng và tổn thương phối hợp.
Các tổn thương phối hợp với điện giật hay gặp là chấn thương do ngã sau khi bị điện giật làm tình trạng chung của nạn nhân nặng lên.
1.2. Biểu hiện lâm sàng1.2.1. Bối cảnh tai nạn
Khi nạn nhân bị điện giật, toàn bộ các cơ quan của nạn nhân bị co giật gây ra hai tình huống:
- Nạn nhân bị bắn xa nguồn điện gây nguy cơ chấn thương.
- Nạn nhân bị dính chặt vào nguồn điện, nạn nhân sẽ bị ngã ra gây chấn thương khi cắt nguồn điện.
1.2.2. Biểu hiện ngừng tim, phổi
Sau khi bị điện giật nạn nhân có những dấu hiệu sau:
- Đột ngột bất tỉnh, ngừng thở, mạch yếu hoặc không có mạch.
- Ngất trắng: mặt nạn nhân trắng bệch rồi tím dần, giãn đồng tử.
- Cuối cùng là tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
1.2.3. Bỏng
- Tại vị trí tiếp xúc với dòng điện, vết bỏng có mùi khét cháy da, không chảy dịch và khó đánh giá mức độ, nhưng thường là bỏng sâu.
- Bỏng do điện thường tiên lượng xấu vì tắc nghẽn các mạch máu nuôi dưỡng.
1.2.4. Chấn thương phối hợp
Có thể gặp như gãy xương, chấn thương cột sống, chấn thương sọ não, chấn thương ngực bụng...
1.3. Xử trí sơ cứu ban đầuNhiều ghi nhận cho rằng 7 trong 10 nạn nhân bị shock điện được sống sót khi hô hấp nhân tạo bắt đầu trước 3 phút. Sau 3 phút cơ hội sống sót giảm một cách đáng kể.
1.3.1. Bằng mọi cách phải đưa được nạn nhân ra khỏi dòng điện
Người sơ cứu nên hành động một cách nhanh chóng nhưng hết sức cẩn thận tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện bằng các dụng cụ không dẫn điện. Nếu không đúng kỹ thuật, thay vì một người bị điện giật sẽ có nhiều người bị nạn.
1.3.2. Hô hấp nhân tạo chỉ nên làm khi nạn nhân ngừng thở
- Để biết nạn nhân còn thở hay không, đặt tay lên vùng xương sườn, nếu nạn nhân còn thở có thể có cảm giác được sự chuyển động của lồng ngực.
- Nếu xác định nạn nhân ngừng thở thì người cứu nạn nhân tiến hành ngay hô hấp nhân tạo và yêu cầu những người khác giúp đỡ.
1.4. Các bước tiến hành1.4.1. Di chuyển nạn nhân ra khỏi nguồn điện
- Thời gian cấp cứu là rất quan trọng.
- Người sơ cứu nên hành động một cách nhanh chóng nhưng hết sức cẩn thận để bảo vệ chính mình không bị tiếp xúc với nguồn điện.
- Nếu có thể, tắt nguồn điện bằng cách kéo ổ cắm ra hoặc tắt công tắc điện.
- Nếu điện thế cao thì nên gọi cơ quan điện lực để ngắt điện.
- Nếu không thể ngắt điện được thì đưa nạn nhân xa khỏi nguồn điện bằng cách dùng các vật liệu nhựa hoặc gỗ khô.
1.4.2. Gọi xe và đội cấp cứu (nếu có thể)
1.4.3. Sau khi đưa nạn nhân ra khỏi mạch điện
Tiến hành ngay hồi sức tim phổi nếu nhịp thở, mạch ngừng hoặc chậm và nông. Tiếp tục làm hồi sức tim phổi cho đến khi tim và phổi hoạt động bình thường trở lại.
1.4.4. Nếu nạn nhân bị ngất, nhợt nhạt hoặc có những dấu hiệu shock khác Để nạn nhân nằm xuống đầu hơi thấp hơn thân và chân cao.
1.4.5. Xử lý tạm thời tổn thương bỏng (nếu có)
- Lấy bỏ áo quần đang cháy, không vội lấy ra những mảnh vải đã cháy mà dính sát vào vết bỏng.
- Lấy nữ trang ra khỏi vùng bị tổn thương.
- Cho nước mát vào vùng bị bỏng trong thời gian khoảng 10 phút.
- Giữ vùng bị bỏng sạch, đừng dùng bất cứ loại thuốc, mỡ nào.
- Băng vết bỏng bằng gạc sạch (nếu có).
1.4.6. Ngoài ra cần sơ cứu các thương tổn phối hợp do ngã (nếu có)
1.5. Biện pháp dự phòng tai nạn xảy ra do điện1.5.1. Kiểm tra
- Kiểm tra đều đặn hệ thống điện để đảm bảo an toàn điện: kiểm tra phích cắm, dây điện, ổ cắm và công tắc điện.
- Đối với dây dẫn điện tự do:
+ Không nên sử dụng thay thế vào đường dây vĩnh viễn.
+ Không nên sử dụng nếu có dấu hiệu hư hỏng như phích cắm lỏng, hoặc dây bị đứt ở phần vỏ nhựa bên ngoài.
+ Nên để dây cách xa nguồn điện, nhiệt độ cao và nước.
+ Không nên đặt dây dưới tấm thảm hoặc dưới vật dụng nặng.
+ Không dùng quá tải ổ cắm bằng cách cắm quá nhiều phích cắm.
1.5.2. An toàn
- Đảm bảo gia đình bạn an toàn về điện, để nguồn điện ở chỗ trẻ không với tới được, lấy băng dính bịt kín những ổ cắm điện không dùng đến.
- Nếu có điều kiện nên thiết lập hệ thống ngắt mạch điện: ở trong phòng tắm, phòng giặt và đảm bảo hệ thống này cung cấp cửa sổ thiết bị để làm tối thiểu nguy cơ bị điện giật.
1.5.3. Hướng dẫn phòng điện giật
- Thao tác kỹ thuật sơ cứu điện giật tại trường học, tại gia đình và cơ quan làm việc.
- Ghi những dấu hiệu nguy hiểm địa điểm có nguy cơ điện giật, ví dụ quanh dây điện cao thế, hoặc nơi dây điện ở thấp.
- Nhắc nhở người dân tránh xa địa điểm dây điện đứt xuống.
- Chuẩn bị xử trí những tai nạn về điện trong mùa mưa bão.
- Luôn luôn quan sát tìm kiếm những nguồn điện nguy hiểm xung quanh bạn.
- Cắt điện hoặc đẩy dòng điện ra khỏi nạn nhân trước khi sơ cứu.
- Không được biến mình thành nạn nhân khi bạn đang sơ cứu.
EBOOK - SÁCH ĐIỀU DƯỠNG CƠ BẢN
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐIỀU DƯỠNG