Hình ảnh 3.11 Cơ chế của dấu hiệu Kussmaul
Thay vì tĩnh mạch cổ xẹp khi máu trở về tim phải trong thì hít vào, tĩnh mạch cổ lại nổi rõ lên khi bệnh nhân hít vào.
Thường gặp
• Suy tim nặng
• Nhồi máu thất phải
• Thuyên tắc phổi Ít gặp
• Hẹp van ba lá
• Viêm màng ngoài tim co thắt
Dấu hiệu Kussmaul được cho là gây ra bởi sự kết hợp của sự gia tăng hồi lưu tĩnh mạch về tim kết hợp với tình trạng tâm thất phải bị giới hạn hoặc không giãn nở.
Quá trình này xảy ra như sau:
• Hít vào thông thường cần sự giảm áp lực trong lồng ngực. Điều này giúp hút máu tĩnh mạch trở về lồng ngực.
• Sự co của cơ hoành khi hít vào làm gia tăng áp lực ổ bụng và góp phần làm gia tăng hồi lưu tĩnh mạch từ giường tĩnh mạch lách.
• Khi thất phải bị hạn chế, do viêm màng ngoài tim co thắt, suy tim phải hoặc gia tăng hậu tải của thất phải (thuyên tắc phổi), không thể thích nghi được với sự hồi lưu của tĩnh mạch, và áp lực nhĩ phải đạt ngưỡng áp lực ngoại biên.
• Lượng máu ứ ngược trở lại vào tĩnh mạch cổ giãn.
Ít hơn 40% trường hợp viêm màng ngoài tim co thắt có dấu hiệu Kussmaul; tuy nhiên, độ đặc hiệu cho bệnh lý nền khá cao. Nếu dấu hiệu này xuất hiện, cần phải thực hiện tầm soát thêm.